Kültürel Miras ve Koruma: Kim İçin? Ne İçin?'de Asu Aksoy ve Burçin Altınsay, Günseli Baki ve Gökçe Süvari ile Selinos Çayı’nın hafızasını odağına alan Suyun Taşıdıkları: Selinos ve Kentsel Belleğin İzleri adlı proje üzerine konuşuyoruz.
İzmir Bergama kentinin içinden akan Selinos Çayı’nın hafızasını odağına alan bir sanat projesini konuşuyoruz. Sarı Denizaltı Sanat İnsiyatifi ve Karantina Kollektifi yürütücülüğünde gerçekleşen bu çalışmanın başlığı 'Suyun Taşıdıkları: Selinos ve Kentsel Belleğin İzleri'.
Selinos Çayı, Kozak Yaylası'ndan doğup, antik Pergamon tepesinin doğusundan akarak, Kestel Deresi'yle birleşip, Bakırçay’a karışan, doğanın ve tarihi yerleşimlerin içinden akıp giden bir nehir. Pergamon Krallığı, Roma, Bizans, Beylikler ve Osmanlı gibi birçok medeniyetin bu bölgede, Selinos Çayı ile temasının ortaya çıkardığı kültürel peyzaj halen daha izlenebiliyor. Bergama’nın Rum, Ermeni, Türk ve Yahudi toplumlarının kent hayatı ve kimliği için büyük önem taşıyan Selinos ile nasıl ilişki kurduklarına ilişkin okunmayı bekleyen çok kültürlü bir belleğin de ipuçlarını bulmak mümkün.
'Suyun Taşıdıkları: Selinos ve Kentsel Belleğin İzleri projesi, tam da bu belleği ortaya çıkarmayı amaçlıyor; sanatçılar, tarihçiler ve araştırmacılar ile Selinos’un belleği üzerine etkinlikler öneriyor. Rota Yürüyüşü, Bellek Atölyesi ve sanatçıların çalışmalarının da yer alacağı sergilerle, Bergamalıların Selinos’u yeniden hatırlamaları ve bir zamanlar bu nehre atfedilmiş değerleri yeniden keşfetmeleri söz konusu olacak.
Konuklarımız Günseli Baki ve Gökçe Süvari ile bir nehrin belleği nasıl araştırılır, ortaya çıkartılır ve böyle bir çalışma yapmanın önemi nedir, bunları konuşuyoruz. Konuklarımıza yönelteceğimiz bir soru da, Cumhurbaşkanlığı talimatı ile 2021’de başlatılan Antik Selinos Çayı Kanal Restorasyon ve Islah Projesi’nin yaklaşımı. 'Bergama, Türkiye’nin Venedik’i olacak' diye ilan edilmişti bu proje. Önce derenin islah edileceği, daha sonra kamulaştırma yapılarak derenin etrafındaki evlerin yıkılacağı, rekreasyon alanları yaratılacağı söyleniyordu. Ancak Kestel Barajı'nın suyu tutması nedeniyle, Selinos Deresi'nin debisinin çok azalmış olduğu anlaşılıyor. ‘Suyun Taşıdıkları: Selinos ve Kentsel Belleğin İzleri’ projesi ise içinden artık su akmayan bu nehrin yeniden hayat bulması çalışmalarında Bergamalıların katılımı ile Selinos’a atfedilen değerleri ortaya çıkartmayı amaçlayarak sürdürülebilir bir nehir ve peyzajı restorasyonunda çok farklı bir anlayışı önümüze koyuyor.
